اعتماد به نفس در دانش آموزان یعنی اینکه آنها نسبت به خود دید متعادل داشته باشند و به توانایی های خود افتخار کنند و در عین حال معایب خود را بشناسند. اعتماد به نفس در کودکان و نوجوانان باعث می شود که آنها احساس خوبی نسبت به خود داشته باشند و بدانند که شایسته احترام دیگران هستند.
فضای مدرسه بهگونهای است که دانشآموزان مدام در حال انجام فعالیتهای مختلف هستند. آنها مدام از سوی معلم و مدیر به انجام تکالیف و کارهای مختلف ترغیب میشوند و برای اینکه بتوانند در هرکدام از این تکالیف موفق باشند نیازمند دو چیزند:
توانایی و مهارتها
باور به آن توانایی و مهارتها
بهصورت کلی اعتماد به نفس به این معنی است که دانشآموز به خود و تواناییهایش اعتماد داشته باشد و بداند که مهارت کافی برای پیشرفت درسی را دارد. یک دانشآموز اگر به تواناییهای خود اعتماد نداشته باشد، ممکن است از قدم برداشتن در مسیر پیشرفت خودداری کند و آنگونه که باید با معلم و مدیر مدرسه هماهنگ نباشد.
دانشآموزان بدوناعتماد به نفس، معمولاً چون باور کافی به توانمندیهای خود ندارند، از شرکت در بسیاری از فعالیتهای کلاسی طفره میروند. مثلاً یک دانشآموز ممکن است علیرغم بلد بودنِ پاسخ سؤال معلم از بلند شدن خودداری کند و یا از اینکه به جلوی کلاس بیاید طفره رود. این دانشآموز همچنین ممکن است در کارهای گروهی شرکت نکند و یا تکالیفش را انجام ندهد.
اما در طرف مقابل یک دانشآموز با اعتماد به نفس، به تواناییها و مهارتهای خود باور دارد و به موقع در بحثهای کلاسی و یا کارهای گروهی شرکت میکند. این دانشآموز میداند که توانایی کافی برای انجام تکالیفش را دارد و از ارائه توانمندیهایش ترسی ندارد. یک معلمِ هوشیار باید با توجه به این نشانهها محیط را برای پرورش و شکوفا کردن دانشآموزان فراهم کند.